Inleiding
De Omgevingsvisie geeft richting aan de ontwikkeling van Nijmegen
Onze ambities zijn onder andere om een aantrekkelijke stad te zijn en te blijven om te wonen, met goede werklocaties, openbare ruimtes en voorzieningen. En dat we een stad zijn met een gevarieerd woningaanbod dat aansluit bij de vraag van alle nieuwe en bestaande bewoners. Deze ambities en de bijbehorende doelen zijn verwerkt in de recent vastgestelde Omgevingsvisie .
In de Omgevingsvisie staan uitgangspunten voor het gebruik van de ruimte in Nijmegen. Het geeft daarmee de komende jaren richting aan de ontwikkeling van onze stad. Waar kunnen bijvoorbeeld de benodigde 10.000 extra woningen komen? En hoe bieden we ruimte aan de groei van de werkgelegenheid met 10.000 banen tot aan 2030.
Duidelijk is dat de stad blijft groeien
Duidelijk is dat de stad blijft groeien. Om dit te realiseren vergroten we de plancapaciteit voor woningbouw naar 130% en passen daarbij het programma aan op de prioritaire doelgroepen. Dit betekent meer appartementen, meer sociale en middeldure huur, meer middeldure koop en meer woonruimte voor studenten. De vraag naar goedkope grondgebonden koopwoningen vullen we in doorstroming en transformatie in de bestaande stad.
We focussen ons de komende jaren op groei binnen de bestaande stad
De komende jaren worden de meeste woningen in de Waalsprong en in het Waalfront gebouwd (conform de vastgestelde exploitaties). Vanuit het perspectief van de Omgevingsvisie verleggen we de focus naar de bestaande stad. Belangrijke gebieden om de woningbouwopgave en de gewenste versnelling in te vullen zijn: de binnenstad en stationsomgeving, de Kanaalzone zuid en rondom OV-knooppunten. Plannen hiervoor zijn in ontwikkeling. De binnenstad/stationsomgeving en de Kanaalzone zuid zijn ook opgenomen in de Woondeal Arnhem-Nijmegen (Woondeal ) en in de Nationale Omgevingsvisie (NOVI ).
Terugblik: ook in 2020 was er een grotere vraag dan aanbod
Net zoals in 2019 werd de ontwikkeling in 2020 gekenmerkt door een grotere vraag dan aanbod. Dat betekent dat er meer woningen nodig zijn. Er is echter krapte op de woningmarkt. Het aantal transacties blijft, scherper nog dan vorig jaar dalen in alle categorieën koopwoningen en de gemiddelde koopsom blijft verder doorstijgen. Hieronder leest u de terugblik op 2020, onderverdeeld in verschillende thema's.
Woningbouw
In het Waalfront is de geprognosticeerde uitgifte gehaald. In de bestaande stad helaas niet. De prognose voor uitgifte van kavels in 2020 was bijna 1600 kavels, waarbij het grootste aandeel in de Waalsprong lag (kavels voor 1187 woningen). Uiteindelijk is in 2020 grond voor ongeveer 1250 kavels uitgegeven, waarvan 932 in de Waalsprong. We hebben de geprognosticeerde uitgifte niet gehaald vanwege meerdere redenen. Ervaring leert dat planontwikkeling in de bestaande stad moeilijk is. Dit komt onder andere doordat afstemming met de omgeving meer tijd vraagt. Maar met uitgifte van kavels voor circa 1250 woningen is de uitgifte wel hoger dan de gerealiseerde uitgifte in 2019 en de jaren daarvoor.
In het verlengde van de gesloten Woondeal is in 2020 voor de Stationsomgeving de subsidieaanvraag voor de Woningbouwimpuls door het ministerie van Binnenlandse Zaken gehonoreerd en is voor de eerste fase Winkelsteeg (onderdeel Kanaalzone zuid) een aanvraag in behandeling.
Bedrijventerreinen
In 2020 is 5 hectare bedrijventerrein verkocht op Bijsterhuizen. In 2020 is dus meer verkocht dan het verwachte jaar gemiddelde van 4,3 hectare.
Detailhandel
Wat de impact van de Coronacrisis op de binnenstad exact zal zijn, is nog moeilijk te voorspellen en zal pas in 2021 duidelijk worden. De toekomst van de voorzieningenstructuur in de binnenstad en kernen, hangt voor een belangrijk deel af van macro-economische ontwikkelingen. Het huidige leegstandspercentage in de binnenstad blijft, ondanks de economische beperkingen, ook in 2020 laag.
Nijmegen heeft een fijnmazig netwerk aan winkelcentra en diverse buurt- en wijkcentra. Het streven is handhaving dan wel versterking van deze evenwichtig opgebouwde voorzieningenstructuur. In de komende periode werken we aan de realisatie van het wijkwinkelcentrum in Hof van Holland in Nijmegen-Noord. In 2020 is voor winkelcentrum Dukenburg een gemeenschappelijke koers bepaald, die nu verder wordt uitgewerkt. En in 2020 is gestart met de bouw van het vernieuwde winkelcentrum Meijhorst.
Vooruitblik
Woningbouw
Het doel is om tot 2030 minimaal 10.000 woningen toe te voegen, zie hiervoor de recent vastgestelde Uitvoeringsagenda Wonen 2020 - 2025 “Mix op maat” (UItvoeringsagenda Wonen 2020- 2025 ). Om dit te realiseren vergroten we de plancapaciteit naar 130% en passen daarbij het programma aan op de prioritaire doelgroepen. Dit betekent meer appartementen, meer sociale en middeldure huur, meer middeldure koop en meer woonruimte voor studenten. De vraag naar goedkope grondgebonden koopwoningen vullen we in doorstroming en transformatie in de bestaande stad. De recent met de Nijmeegse corporaties getekende Samenwerkingsagenda Wonen geeft mede invulling aan deze opgave.
De komende jaren worden de meeste woningen in de Waalsprong en in het Waalfront gebouwd (conform de vastgestelde exploitaties). Vanuit het perspectief van de Omgevingsvisie verleggen we de focus naar de bestaande stad. Belangrijke gebieden om de woningbouwopgave en de gewenste versnelling in te vullen zijn: de binnenstad en stationsomgeving, de Kanaalzone en rondom OV-knooppunten. Plannen hiervoor zijn in ontwikkeling. De binnenstad/stationsomgeving en de Kanaalzone zuid zijn ook opgenomen in de Woondeal en in de NOVI, waarbij voor de stationsomgeving al een subsidieaanvraag is gehonoreerd en voor de eerste fase in de Winkelsteeg (onderdeel Kanaalzone zuid) een aanvraag loopt. De planning is dat voor de nieuwe opgave in de Stationsomgeving en Winkelsteeg in 2021 een nieuwe grondexploitatie aan de gemeenteraad zal worden voorgelegd.
De vraag naar woningen is groot en het aantal huishoudens zal voorlopig nog groot blijven. Het aanbod is op dit moment in bijna alle segmenten te klein. We zetten vooral in op woningbouwversnelling de komende jaren, hiervoor maken we onder meer gebruik van (regionale) versnellingstafels. In 2020 gaan we verder invulling geven aan de samenwerking met andere overheden, Nijmeegse corporaties en marktpartijen zoals in de Woondeal is omschreven.
Als we inzoomen op de uitgiftes voor de aankomende jaren zien we het volgende. Voor de Waalsprong is de verwachting dat de uitgifte in 2021 verder stijgt. En zoals het er nu uitziet gaat die stijging ook in 2022 door. Voor grote delen geldt dat de percelen al bouwrijp zijn en er afspraken met marktpartijen liggen. Voor het Waalfront staat de uitgifte van Waalkwartier 5 en 6 gepland voor 2021 (uitgifte van kavels voor circa 270 woningen). Verder verwachten we onder andere dat voor de projecten Molukkenstraat, Vossenlaan, Dobbelmanweg en Vlierenstraat en Hezelpoort uitgiftes kunnen plaatsvinden. Voor meer informatie hierover de woningbouwontwikkeling is te vinden bij het onderdeel ‘marktontwikkelingen’.
Bedrijventerrein
We verwachten dat begin 2021 besluitvorming over het Regionaal Programma Werklocaties (RPW) zal plaatsvinden, die van belang is voor de ontwikkeling van het bedrijventerrein De Grift. In 2021 zullen we het bestemmingsplan De Grift in procedure brengen.
De verwachting is, gegeven het huidig economisch klimaat, dat de gehanteerde uitgiftenorm van 4,3 hectare per jaar ook in de komende jaren gerealiseerd kan worden. Dit alles onder de voorwaarde dat over circa 3 - 4 jaar ook terreinen op De Grift uitgegeven kunnen worden. Hierbij wordt opgemerkt dat de geprognotiseerde uitgifte van bedrijventerreinen Winkelsteeg en Compaq door de toekomstplannen zoals die zijn omschreven in de Omgevingsvisie en Woondeal herzien moet gaan worden. De verwachting is dat in 2021 een nieuwe grondexploitatie Winkelsteeg zal worden opgesteld, waarin dit wordt meegenomen.
Financieel
De financiële effecten van de herzieningen zijn een verbetering van het verwachte financiële resultaat met € 0,6 miljoen en een nagenoeg gelijkblijvend risicoprofiel van € 38,1 miljoen. De belangrijkste mutaties zijn veroorzaakt door Waalsprong en Bijsterhuizen.